«Οι φόροι και τα κόμματα / φέραν αυτή τη κρίση / που κάνανε τον άνθρωπο /να μην μπορεί να ζήσει».
Με
προμετωπίδα αυτό το τετράστιχο ρεμπέτικο του 1934, ο Χρήστος Καρδαράς,
καθηγητής της Νεοελληνικής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
,ξεκινάει το βιβλίο του με τίτλο «Ιστορία και Ρεμπέτικο» που κυκλοφόρησε
πρόσφατα από τις εκδόσεις Παπαζήση. Στις 397 σελίδες του ο μελετητής, ο
οποίος διδάσκει ευρωπαϊκό πολιτισμό στο τμήμα θεατρικών σπουδών του
πανεπιστημίου, εξετάζει ποια πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά,
καλλιτεχνικά και αθλητικά γεγονότα γέννησαν τα λαϊκά δημιουργήματα.
Παίρνοντας
ως δεδομένο ότι το ρεμπέτικο είναι ένα πολυσύνθετο σύνολο μουσικής,
χορού και λόγου, καταρρίπτει το στερεότυπο ότι αυτού του είδους το
τραγούδι περιοριζόταν σε ερωτικά θέματα και ότι δήθεν ήταν εγκλωβισμένο
στο περιθώριο, στη φυλακή και στις παράνομες ουσίες, όπως ισχυριζόταν
για πολλά χρόνια διανοούμενοι όχι μόνο από τον αστικό αλλά και από τον
αριστερό χώρο.
Πράγματι, η αντιστοίχιση γεγονότων με τραγούδια
φέρνει στο προσκήνιο μια παραστατική τεκμηρίωση του πόσο η ελληνική
ιστορία του 20ου αιώνα ενέπνευσε, επηρέασε και σημάδεψε τα τραγούδια
αυτά.