Κυριακή 14 Ιουνίου 2020

Τα κουτσαβάκια στα ρεμπέτικα τραγούδια – Κουτσαβάκι ήμουνα, με πιστόλια έπαιζα!

Λέμε (και λέγανε τότε) «το κουτσαβάκι, τα κουτσαβάκια» και «ο κουτσαβάκης, οι κουτσαβάκηδες». Καμιά φορά λέγανε και «ο κουτσάβακας»! Ούτε δέκα τραγούδια δεν είναι αυτά που αναφέρονται στα κουτσαβάκια κι αυτό είναι λογικό γιατί όταν ξεκίνησαν τα ρεμπέτικα και η δισκογραφία, τέλη του 1800, τότε άρχισαν να "εξαφανίζονται" τα κουτσαβάκια.
Πάντως, αυτά τα τραγούδια περιγράφουν χαρακτηριστικά, ένα μέρος από τη ζωή των γραφικών αυτών τύπων. Τα κουτσαβάκια (που τώρα τα λένε και «Κουτσαβάκια της παλιάς Αθήνας»), ήταν κάποιοι δήθεν παλικαράδες, ας πούμε γελοίοι ψευτόμαγκες-νταήδες, (το "νταής" προέρχεται από τo τουρκικό "dayi" που σημαίνει προστάτης, παλληκαράς).
Μετά τον (κ)Όθωνα, μάλιστα, τα κουτσαβάκια ήταν για χρόνια κανονικοί τραμπούκοι των κομμάτων, επί πληρωμή! Τα κουτσαβάκια εμφανίστηκαν γύρω στα 1860-1870 στην Αθήνα, σύχναζαν κυρίως στου Ψυρρή και θεωρούνται ο προάγγελος της μαγκιάς του 1920-30, μόνο που οι μάγκες δεν ήταν καρικατούρες!




Κουτσαβάκι καρικατούρα.

Κανονικοί ψευτόμαγκες!

Κατά τους συνήθεις γραφικούς αρχαιόπληκτους, το όνομα "κουτσαβάκι" προέρχεται από το "κουτσά-βαίνω", δηλαδή βαδίζω κουτσά, αφού έτσι περπατούσαν αυτοί. Κουτσά! Αλλά, πότε κούτσαιναν από το δεξί και ποτέ από το αριστερό πόδι, με αντίστοιχη πάντα κλίση του κεφαλιού προς το μέρος του δήθεν χωλαίνοντος άκρου. Γιατί έκαναν ότι κούτσαιναν; Μα γιατί το θεωρούσαν τολμηρό, φιγούρα και …ξεχωριστότητα!
Το πώς βάδιζε ένα κουτσαβάκι μπορούμε να το δούμε σε μία σπαρταριστή σκηνή, ολίγων μόνο δευτερολέπτων, στην ταινία "Ο Μπακαλόγατος" (ή "Της κακομοίρας", 1963), στην οποία σκηνή ο Κώστας Χατζηχρήστος βαδίζει κοροϊδευτικά, μιμούμενος το κουτσαβάκι, τον Νίκο Ρίζο. Παρόμοιες συμπεριφορές γερτού βαδίσματος, έχουμε δει σε γαλλικές και ιταλικές ταινίες, κυρίως της δεκαετίας του ‘50.
Η άλλη εκδοχή της ονομασίας "κουτσαβάκι" (και η πιθανότερη), είναι ότι προήλθε από τον Δημήτριο Κουτσαβάκη, έναν δεκανέα του ιππικού, την εποχή του (κ)Όθωνα, ο οποίος ήταν σκληρός τύπος και διάσημος καβγατζής, δηλαδή πρόβαλλε αρειμανίως τον ανδρισμό του και άρα... «τι χαμπάρια μάστορα»!

Τραγούδια για τα κουτσαβάκια





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Next page