 |
| (Στου Μάριου ίσως το 1950) Η γυναίκα του Χρυσίνη, ο Νίκος Ρενιέρης, ο Μπάμπης Μπακάλης, ο Στελιος Χρυσίνης, ο Μιχάλης Γενίτσαρης, δύο "άγνωστοι" κι ο Δημήτρης Ρουμελιώτης (δεξιά κάτω). Στο βάθος ξεχωρίζουν οι σκάλες για το πατάρι όπου έκαναν τις πρόβες τους οι μουσικοί!.(Pic: mpouzoukimpouzouksides.blogspot.com) |
'Πάρε βόλτα κι' έλα απόψε στις οκτώμισι μ' εννιά
και στου Μάριου θα μ' έβρεις καθισμένο στη γωνιά,
του Τσιτσάνη για ν' ακούσεις την πλανεύτρα την πενιά.'.
Είναι ο πρώτος στίχος στο τραγούδι "Η Μαρίτσα" του Τσιτσάνη και αφορά το πολυθρύλητο μπαράκι του Μάριου.
Πολύ λίγοι γνωρίζουν τον σπουδαίο αυτόν χώρο του λαϊκού μας τραγουδιού που στην εποχή του υπήρξε το κέντρο αναφοράς του λαϊκού μας και του ρεμπέτικου τραγουδιού καθώς εδώ σύχναζαν όλοι οι σπουδαίοι και επώνυμοι του χώρου. Το μικρό αυτό μπαράκι στην Ομόνοια, Ίωνος και Σατωβριάνδου όπου σήμερα βρίσκεται ένα υπαίθριο πάρκινγκ έγραψε ιστορία.
 |
| photo: ticketservices.gr |
Ο αείμνηστος Πάνος Γεραμάνης λέει γιαυτό σε βιβλίο του:
Ήταν ένα στενόμακρο μαγαζάκι με το πατάρι του, τόπος συνάντησης δημιουργίας
και διασκέδασης του κόσμου που ζούσε από το λαϊκό τραγούδι.Εκεί λοιπόν στο Μπαράκι του Μάριου ξημεροβραδιάζονταν μουσικοί, συνθέτες, μπουζουξήδες, τραγουδιστές, στιχουργοί, οργανοπαίχτες, οργανοποιοί, μάγκες, αριστοκράτες, νταήδες, νταβατζήδες, κοκότες.
¨Έπαιζαν, τραγουδούσαν, έκαναν πρόβες, τσακώνονταν κι'έφθαναν ακόμα και στους πυροβολισμούς.
 |
| Ο Μ. Δαλέζος μπροστά στο μπαρ του (φωτογραφία δημοσιευμένη από τον Π. Γεραμάνη). Photo: yabasta.gr |
Εκεί στο Μπαράκι του Μάριου όπως χαρακτηριστικά έλεγε και ο Μάρκος Βαμβακάρης βαφτιζόντουσαν ΄όλοι οι ρεμπέτες και οι λαϊκοί της πιάτσας: "¨Όποιος δεν ήπιε ούζο στου Μάριου, έλεγε ο Μάρκος, δεν λογίζεται μπουζουκτσής, δεν έχει θέση στην οικογένειά μας ".
Από το Μπαράκι του Μάριου πέρασαν και ποιοι δεν πέρασαν. Ο Μάρκος, ο Στράτος, ο Μπάτης, ο Μπαγιαντέρας, ο Κερομύτης, ο Χιώτης, ο Μπακάλης, ο Τσιτσάνης, ο Δερβενιώτης, ο Καλδάρας, ο Μητσάκης, ο Λαύκας, ο Τζουανάκος, ο Τατασόπουλος και άλλοι πολλοί.
Από στιχουργούς ο Βίρβος, η Παπαγιαννοπούλου και ο Τσάντας.
Από τραγουδιστές η Μπέλλου, η Νίνου, η Σεβας Χανούμ, ο Μπιθικώτσης, ο Μίνης, ο Κυριαζής και τόσοι άλλοι.
1946 έως 1962 η διάρκεια αυτού του περίφημου κέντρου λαϊκού τραγουδιού.
 |
| Η οδός Σατωβριάνδου σε φωτογραφία Βρετανού στρατιώτη από το 1945 (photo: yabasta.gr |
Για το τι, πως και ποιο ήταν το μπαράκι του Μάριου ιστορεί από πρώτο χέρι ο κ. Στέλιος Πλακίτσης, ο οποίος τότε για χρόνια είχε εκεί υπάρξει γκαρσόνι. Διηγείται λοιπόν ξετυλίγοντας μνήμες ο κ. Πλακίτσης:
"Το μπαράκι προέκυψε εξ αιτίας ενός καμπαρέ που ίδρυσε ο Μάριος Δαλέζιος από την Σύρο, καθολικός και δυνατός που ο Βίρβος τον είχε αποκαλέσει..ογκόλιθο. Ήτανε ψηλός, είχε βάρος 140-150, κιλά, ήτανε κοσμοπολίτης, ντυνότανε πολύ ωραία, τα ρούχα του ήταν διαλεχτά, όλο το στυλ του ήταν διαλεχτό. Ξεκίνησε να κάνει το πρώτο μπουζουκτζίδικο στην Αθήνα μετά την απελευθέρωση. Στις Τζιτζιφιές λοιπόν ίδρυσε το πρώτο κέντρο διασκεδάσεως ο Μάριος. Και στη συνέχεια μετά την απελευθέρωση δηλαδή το 1946 αφίχθηκε στον Πειραιά ο 6ος αμερικανικός στόλος.
Οι Αμερικάνοι 2000-5000 που ήτανε στα καράβια τους και η Ομόνοια, άσπριζε, η ατμόσφαιρα της Ομόνοιας γέμιζε από καπνούς βιρτζίνια ΠΑΛΜΑΛ, ΣΑΛΕΜ, τσιγάρα ΓΟΥΙΝΣΤΟΝ όλα αυτά, ψάχνανε να βρούνε ένα στέκι να περάσουνε τη μέρα τους - τη βραδιά τους σε κέντρα τύπου καμπαρέ.
Στην Ομόνοια Σατωβριάνδου και Ίωνος ήταν το ξενοδοχείο ΡΙΤΣ κάτω απ το οποίο ήταν μια μεγάλη αίθουσα όσος ήταν ο όγκος του ξενοδοχείου που ήταν καμπαρέ. Εκεί μπαίνανε στην ουρά.
Βλέποντας ο Μάριος αυτή την μεγάλη κίνηση στην απέναντι γωνία Σατωβριάνδου και Ίωνος 8 πήγε και πήρε ένα γιαπί και έκανε ένα καμπαρέ πρόχειρο. Έφυγε ο 6ος στόλος κάποια στιγμή, προέκυψε το πατάρι του Μάριου. Εκεί στεγάστηκαν καταρχήν ο Τάκης ο Μπίνης, ο Γιώργος ο Λαύκας, ο Ορφέας ο Κρεούζης, ο Χαντζηχρήστος, παλιοί ρεμπέτες προπολεμικής περιόδου και το κάνανε μπουζουκτζίδικο.
Το μπαράκι ήταν η είσοδος του μονορόφου, τίποτα, ένας στενός χώρος 4,5 το πολύ 5 μέτρα. Tο περιποιήθηκε ο Μάριος, έβαλε λαδομπογιές στους τοίχους, μαρμάρινα 5 τραπέζια αριστερά, στην μέση μια ροτόντα και στο βάθος η κουζίνα. Εκεί συχνάζανε οι πάντες. Γκαρσόνια, μουσικοί, μπουζουκτζήδες κιθαρίστες, στιχουργοί, η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, όλος ο κόσμος σύχναζε εκεί.
 |
Ο πεζόδρομος της Ίωνος με το ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤ τον κινηματογράφο που ήταν απέναντι ήταν γεμάτος από λαϊκούς, κι' αν ήταν απόγευμα δεν μπορούσες να περπατήσεις. Δίπλα ακριβώς ήταν το γαλακτοπωλείο Η ΣΤΑΝΗ, πιο πέρα το ΧΑΜΑΜ δίπλα στο θέατρο ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ.
Εκεί πήγαινε στα πρώτα του βήματα ο ¨" ντροπαλός" Στέλιος Καζαντζίδης. Επίσης και ο -γεωπόνος Αποστόλης Καλδάρας αξιόλογος, πολύ καλός, ευγενικός, σπουδαίος μουσικός, σπουδαίος στιχουργός και είχανε κάνει τότε και συγκρότημα Τσαουσάκης - Καλδάρας.
Ανάμεσα σε άλλους και ο Γιώργος Μητσάκης, ένας άρχοντας, καλοντυμένος στην πένα έπαιζε ωραίο μπουζούκι και ήτανε αλέγρος, αεράτος.
Από κοντά τότε στους μουσικούς στο μπαράκι και η Πόλυ Πάνου στα πρώτα της βήματα. Ακριβώς τότε μικρή εμφανίστηκε πιο κάτω στην πλατεία Βάθης στην ΖΟΥΓΚΛΑ. Η ΖΟΥΓΚΛΑ ήτανε μια ταβέρνα γειτονιάς.¨Έψηνε παϊδάκια ο Καρλής που είχε το μαγαζί πιο πάνω.
 | |
| Αθήνα 1950 Κέντρο Ζούγκλα, Πλατεία Βάθης Από αριστερά. Γιάννης Κυριαζής, Σεβάς Χανούμ, Τάκης Πηνειός, Βασίλης Καραπατάκης, Γρηγόρης Μπιθικώτσης (photo: rebetcafe.com) |
Στο πατάρι ο Μπιθικώτσης, στη μέση η Πόλυ Πάνου δίπλα 14 χρονών, ο Απόστολος Καλδάρας δίπλα, ο Γιάννης Σταμούλης, η ΜΠΙΡΑΛΑΧ που είχε γράψει το τραγούδι ΜΠΙΡΑΛΑΧ, ο Γιάννης Παπαδόπουλος που είχε γράψει το τραγούδι "όμορφη που είσαι όταν κλαις" και ο Στέφανος ο Βαρτάνης με το βιολί του.
Από τις πιο εκλεκτές παρουσίες στο μπαράκι, ο Στέλιος Χρυσίνης με την κιθάρα του, τυφλός που του οφείλει πάμπολλες επιτυχίες το λαϊκό τραγούδι. Είχε και έναν αδελφό σπουδαίος μουσικός, τυφλός κι' αυτός. Επίσης παρών και ο Γιώργος Κόρος, συνεχιστής σπουδαίος του Σέμση και του Ογδοντάκη.
Από το 1946 έως το 1962 το μαγαζί - σημείο αναφοράς για την ιστορία του ρεμπέτικου και του λαϊκού τραγουδιού. "Όσοι δεν πέρασαν από του Μάριου, δεν ήπιαν ποτό η καφέ, δεν πήραν το βάπτισμα του μουσικού η του μπουζουκντζή. Ήταν το στέκι μας, το δικό μας στρατηγείο" αφηγείται ο Τάκης Μπίνης στον Πάνο Γεραμάνη.
Για την ατμόσφαιρα και το κλίμα της εποχής στο μπαράκι ο επί χρόνια εκδότης Γ. Κοντογιάννης που έδωσε την ψυχή του για το παλαιότερο λαϊκό περιοδικό "Το Λαϊκό Τραγούδι΄ λέει:
Εκεί σύχναζαν άνθρωποι με κοινά ενδιαφέροντα όπως ήταν η μουσική. Εκεί έκλειναν δουλειές, βρίσκαν δουλειά κάποιοι κιθαρίστες, μπουζουκντζήδες η τραγουδιστές. Το σημαντικό και σπουδαίο είναι ότι εκεί δοκίμαζαν τα τραγούδια τους. Παίζανε τα τραγούδια τους και τα έκριναν οι συνάδελφοι, γιατί στον χώρο της συντεχνίας τα πράγματα είναι κρίσιμα. Αν δεν σε δεχθεί πρέπει λοιπόν να καθιερωθείς μέσα από τους συναδέλφους σου. Ήταν επίσης ένας χώρας ουσιαστικής και συναισθηματικής επικοινωνίας μεταξύ των μουσικών, όπως και ένας χώρος αλληλεγγύης.
Σχετικά με τα παραπάνω και πάλι ο κ. Πλακίτσης λέει:
Στο πατάρι γίνονταν οι πρόβες πριν πάνε στη Ριζούπολη. Και είχαν υπόσχεση στον Μάριο όταν βγει ο δίσκος και κυκλοφορήσει θα πρέπει πρώτα να περάσει από του Μάριου, θα παιχθεί στο πικάπ που είχε στον μπουφέ ο Μάριος και εκεί θα σχολιασθεί. Έτσι ακουγόντουσαν τα τραγούδια πριν πάνε στον Λαμπρόπουλο να πωληθούν.
Συχνός θαμώνας ήταν και ο συνθέτης Γιώργος Λαύκας. 'Έχει να λέει γι'αυτόν στον Πάνο Γεραμάνη για μια απόπειρα δολοφονίας τον Οκτώβριο του 1953 ο Γιάννης Σταματίου (Σπόρος):
¨Γνωστοί νταήδες και σωματεμπόροι της εποχής εκείνης που έκαναν περαντζάδα και σαμαντάδες στα νυχτερινά κέντρα περνούσαν πολύ συχνά και από του Μάριου. Μεταξύ τους οι Νίκος Καλφακάκος, Γιάννης Κατσιμίχας, Σωτήρης Πανολιάσκος, Κατελαναίοι κ.λ.π.
Ο Γιώργος Λαύκας συνθέτης και μπουζουκτζής και μόνιμος πελάτης στο μπαράκι είχε μια κοκότα και μπαινόβγαινε μ'αυτήν στου Μάριου.'
 |
| Ο Μάριος Δαλέζιος έξω από το θρυλικό μπαράκι της οδού Ίωνος *Aπό το βιβλίο «Πάνος Γεραμάνης - Η ζωή μου ένα τραγούδι». (pic:mpouzoukimpouzouksides.blogspot.com ) |
Όμως ένας από τους νταήδες, ο Καλφακάκος ενοχλούσε και απειλούσε τον Λαύκα για πολύ καιρό. Ο Λαύκας είχε αγανακτήσει και ένα απόγευμα οπλίστηκε με περίστροφο. Όταν πλησίασε ο Καλφακάκος ο Λαύκας έβγαλε το πιστόλι και πυροβόλησε. Ο νταής πρόλαβε και κρύφτηκε κάτω από ένα τραπεζάκι, όμως ο Λαύκας έντρομος νόμισε πως τον σκότωσε και πήγε στο αστυνομικό τμήμα της Ομόνοιας και είπε:
- Είμαι ο Λαύκας ο συνθέτης σκότωσα τον Καλφακάκο και παραδίνομαι. Δεν είχε συμβεί όμως κάτι τέτοιο. Η σφαίρα χτύπησε το άλλο μέρος του πεζοδρομίου και ο Καλφακάκος γελούσε. Πήγε στο Τμήμα και ζήτησε να μην ασκηθεί δίωξη κατά του Λαύκα. Γενικά η παρουσία των νταήδων στου Μάριου και σε όλα τα λαϊκά κέντρα της νύχτας ήταν ένας μόνιμος βραχνάς για τους μουσικούς και τους τραγουδιστές. Ήταν μια παραφωνία στην ήρεμη και οικογενειακή διασκέδαση που επικρατούσε τότε".
Κάποια στιγμή άρχισε να έρχεται στου Μάριου ένας νέος που είχε ανακαλύψει το ρεμπέτικο και το λαϊκό τραγούδι. Το όνομά του Μάνος Χατζιδάκης.'
Όπως αναφέρει ο Κώστας Βίρβος, ο Χατζιδάκης έμπαινε μέσα στου Μάριου, έπιανε ένα τραπεζάκι σε μια γωνιά, έπινε το καφεδάκι του, χαιρετούσε διά νεύματος και δεν μιλούσε. Κάθονταν μόνο και άκουγε. 'Ήταν φίλος με τον Ζαμπέτα.
Φοβερή ήταν μια παρέα που κυριάρχησε στο μπαράκι. 'Όλοι τους βιρτουόζοι και ανεπανάληπτο στη σύνθεση και το μπουζούκι: Γιάννης Τατασόπουλος, Γιάννης Σταματίου (Σπόρος), Μανώλης Χιώτης και Σταύρος Τζουανάκος που ήταν μάλιστα και μπαντζανάκης με τον Μάριο.
Από κοντά συχνή παρουσία ο περίφημος Τσάντας με την τσάντα στη μασχάλη γεμάτη στίχους. Εδώ ο Γιάννης Σταματίου δεν βαπτίστηκε απλώς μπουζουκτσής, αλλά πήρε και το παρατσούκλι (Σπόρος). Έτσι τον αποκάλεσε ο Μανώλης Χιώτης επειδή φορούσε κοντό παντελόνι και έπαιζε πολύ ωραίο μπουζούκι. "Μπράβο ρε σποράκι εσύ είσαι καλός τόσο μικρός, είσαι δικός μας, είσαι σαν κι'εμάς".
Ο Γιάννης Σταματίου αφηγείται στον Πάνο Γεραμάνη: "Στο μπαράκι του Μάριου έγινα μάρτυρας μιας γερής κόντρας ανάμεσα στον Τσιτσάνη και τον Χιώτη.
Ένα μεσημέρι κάθονταν σε διπλανά τραπέζια και συζητούσαν έντονα για το μουσικό ύφος στο λαϊκό τραγούδι. Σε κάποια στιγμή ο Τσιτσάνης υψώνει τη φωνή και με την γνωστή θεσσαλιώτικη προφορά του λέει: "Τι είναι αυτά ρε που γράφεις τελευταία;Δεν ακούγονται σαν λαϊκά.Όλο μάμπο και σουίγκ, όλο μοντέρνα γράφεις" .Ο Χιώτης εκνευρίστηκε και είπε στον Τσιτσάνη: "Ό,τι και να μου πεις,εγώ σε παίζω ολόκληρο πάνω στην κιθάρα μου'. 'Κι'εγώ σε παίζω ολόκληρο πάνω στο μπουζούκι μου" απάντησε ο Τσιτσάνης."Θα σου δείξω εγώ ποιος είναι ο Χιώτης" είπε θυμωμένος ο Μανώλης και μέσα σε μια βδομάδα είχε έτοιμες δύο συνθέσεις του.
Δύο βαριά λαϊκά με κοινωνικό χαρακτήρα. ("Το κλάμα της πεννιάς" κλπ). Τα τραγούδησε και τα δύο ο Τάκης Μπίνης και έγιναν επιτυχίες της εποχής. Όταν βγήκαν τα τραγούδια ο Χιώτης πήρε υπό μάλης τον δίσκο των 78 στροφών, τον πήγε στο μπαράκι του Μάριου, τον έβαλαν όλοι στο πικάπ και έμειναν ικανοποιημένοι από το βαρύ στυλ που έγραψε ο Χιώτης ".
Ο Κώστας Βίρβος, δεινός στιχοπλόκος, αποτύπωσε με τον δικό του τρόπο την εικόνα στο μπαράκι του Μάριου:
" Ίωνος μέσα στο στενό, στον Μάριο τον Συριανό επήγαιναν να πιούν ρακή οι καλλιτέχνες λαϊκοί. Ο Στράτος ο...Τεμπέλης, με τον..βραχνό τον Μάρκο πού χάλαγε ο κόσμος σαν βγαίνανε στο πάλκο. Ο ...βλάχος ο Τσιτσάνης και η Νίνου η Μαρίκα, η Σωτηρία Μπέλλου με μια παρέα...γλύκα.
Ίωνος μέσα στο στενό στον Μάριο τον Συριανό επήγαινε κι'ο Σέρ Μπιθί πικάκλ να παίξει και ραμμή. Ο Παπαϊωάννου ο ψηλός και ο Καζαντζίδης ....ντροπαλός. Ο Μπάτης που ήταν παλιαντζής και ο ...κομψός ο Κυριαζής. Ο... Ντίλιγκερ και ο ...Σπόρος κι 'ο Τσαουσάκης κάθε τραγούδι ντόρος. Χρυσίνης, Περιστέρης οι δυο μαέστροι τότες, αυτοί στις εταιρείες σου άνοιγαν τις πόρτες.΄
Ίωνος μέσα στο στενό στο Μάριο τον Συριανό η Ευτυχία μας η γριά πουλούσε στίχους μπιρ- παρά. Ο Χιώτης ο Μανώλης ο γκράν αριστοκράτης μαζί και η Μαίρη Λίντα με τα...γουναρικά της. Ο...Τόλιος ο Καλδάρας καθόταν στη γωνία, τον πήρε το μπουζούκι απ'την...γεωπονία. Τσάντας ο...λόγιας πάντα εδώ, Βασιλειάδης το σωστό. Ο Λαύκας και ο Μπιραλάχ κι'η όμορφη Χανούμ Σεβάχ. Νά κι'ο Ζαμπέτας προσπαθεί στις εταιρείες για να μπει. Η Γκρέυ και ο Γαβαλάς που τότες ήτανε ψαράς. Ο Σταύρος Τζουανάκος κι'ο Γιώργος ο Μητσάκης, να κι' ο Κολοκοτρώνης και ο Καραπατάκης, ταλέντο φωτεινό που λες μα πούλαγε τις μουσικές.
΄Ιωνος μέσα στο στενό επήγαινα παιδί κι'εγώ. Επήγαινα παιδί κι'εγώ Ίωνος μέσα στο στενό....!".-
"ΑΤΙΜΗ...ΚΕΝΩΝΙΑ...! Το νέο βιβλίο του φίλου, Μπάμπη Κ.Μώκου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου