Αναδημοσίευση από rebetcafe.blogspot.gr
Σε αρκετά
προφίλ στο facebook υπάρχουν φωτογραφίες και αναφορές για την παλιά
Αθήνα και μέσα σ' αυτές και για τις φυλακές της ΠΑΛΙΑΣ ΣΤΡΑΤΩΝΑΣ που
γίνεται αναφορά σε πολλά ρεμπέτικα, διηγήσεις και αναφορές από τους
"ρεμπετολόγους" και ερευνητές, ως ο κατ' εξοχήν χώρος που δημιουργήθηκε
το ρεμπέτικο στις δεκαετίες 1900-10 και 1910-20.
Η δημιουργία αυτή έχει να κάνει με τη συμβίωση στις φυλακές των κουτσαβάκηδων, των ληστών της υπαίθρου και άλλων παράνομων τύπων, όπου με τα αυτοσχέδια μπουζουκάκια και μπαγλαμαδάκια πλέκοντας παραδοσιακούς στίχους, πάνω σε μικρασιάτικους επί το πλείστον χαβάδες που άκουγαν από τα μικρασιάτικα συγκροτήματα των καφε-αμάν και με χρησιμοποίηση της κουτσαβάκικης και ύστερα της μάγκικης αργκό, έφτιαξαν το νέο αυτό είδος!!
Ειδικά στο προφίλ Η ΑΘΗΝΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ υπάρχουν πολλά και διαφωτιστικά στοιχεία όπως το παρακάτω:
"Το Αρχοντικό Λογοθέτη, κτίσμα της Τουρκοκρατίας, βρίσκεται στο Μοναστηράκι της Αθήνας, απέναντι από τη Βιβλιοθήκη του Αδριανού, στην Οδό Άρεως 14. Μια καμάρα της πύλης του αρχοντικού, μια βρύση, ένα λίθινο εξωτερικό κλιμακοστάσιο, που οδηγούσε στο ανώγειο του σπιτιού και μια αυλή, περιτριγυρισμένη από μεταγενέστερα κτίσματα, είναι ό,τι απέμεινε σήμερα από αυτό το αθηναϊκό αρχοντικό της Τουρκοκρατίας. Μέσα στην αυλή της παλιάς οικίας του Λογοθέτη βρίσκεται και το εκκλησάκι του Αγίου Ελισαίου, που ανήκε στην οικογένεια.
Το Αρχοντικό του Λογοθέτη βρισκόταν απέναντι στις φυλακές του Παλαιού Στρατώνα στην Οδό Άρεως - η οποία τότε λεγόταν "πλατέα ρούγα του Κάτω Συντριβανιού". Εκεί ήταν το θορυβώδες παζάρι της οθωμανικής Αθήνας, όπου, εκτός από μαγαζιά και καφενέδες, υπήρχαν και ιδιωτικές κατοικίες.
Ο Δημήτριος Γρ. Καμπούρογλους (1852 - 1942) αναφέρει στο βιβλίο του "Αι Παλαιαί Αθήναι" (1922) τα εξής: "Ο Προφήτης Ελισσαίος τέλος σώζεται και λειτουργείτε κανονικώς. Είναι μάλιστα δημοφιλέστατος εις τας γυναικείας ομάδας και πάντοτε φωτίζει και προστατεύει τα ωραία απομεινάρια του αρχοντικού των Λογοθετών, εις ό περιεκλείετο".
Αλλά και ο αρχαιολόγος και ιστορικός της τέχνης Μανόλης Χατζηδάκης γράφει σ' ένα άρθρο του στο περιοδικό "Καλλιτεχνικά Νέα" (1943):
"'Ομως η μικρή αυτή εκκλησία παρουσιάζει και ενδιαφέρον ιστορικό και αρχαιολογικό αξιόλογο, γιατί, μαζί με το μνημειώδες κλιμακοστάσιο που συνέχεται μ' αυτήν, αποτελεί ένα από τα λίγα παλαιά αθηναϊκά λείψανα. Είναι ό,τι μένει από το μεγάλο αρχοντικό της σημαντικής αθηναικής οικογένειας Χωματιανού Λογοθέτου... Μα και το κτίριο το ίδιο ήταν ένα έξοχο δείγμα της τέχνης των Αθηναίων μαστόρων στον καιρό της Τουρκοκρατίας".
Ο Νικόλαος Λογοθέτης καταγόταν από τη Τζιά και νέος βρισκόταν στη δούλεψη του αρχιναυάρχου του οθωμανικού στόλου Τζανούμ Χότζα, τον οποίο ακολουθούσε στις εκστρατείες του. 'Οταν έπεσε στη δυσμένεια του ναυάρχου, κατέφυγε στην Αθήνα κρυπτόμενος στο μοναστήρι της Πεντέλης. Πανούργος στο χαρακτήρα του και δολοπλόκος, πέτυχε τη συγχώρεση του Τζανούμ Χότζα, παίρνοντας μαζί του μέρος στην άλωση της βενετοκρατούμενης Τήνου. Αργότερα, ήρθε και κατοίκησε στην Αθήνα, όπου παντρεύτηκε τη θυγατέρα του Βερνάρδου Καπετανάκη, που είχε το κονσουλάτο (προξενείο) της Μεγάλης Βρετανίας. Κατάφερε τελικά να γίνει και ο ίδιος κόνσολος της Βρετανίας.
Τους ξένους περιηγητές στην τουρκοκρατούμενη Αθήνα, είχε απασχολήσει αρκετά η ασθένεια, ο θάνατος και η κηδεία της θυγατέρας του Αθηναίου άρχοντα Νικολάου Λογοθέτη, γύρω στο 1805. Ο Καμπούρογλους περιγράφει, με περισσή συγκίνηση, το όλο περιστατικό (βλ. Αι Παλαιαί Αθήναι, 1922).
Στα νεότερα χρόνια, στην εκκλησία του Αγίου Ελισαίου, δίπλα στα ερείπια του αρχοντικού Λογοθέτη, έψαλλαν ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης και ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Στο ναό εκκλησιάζονταν επίσης οι λόγιοι Θ. Βελιανίτης, Παύλος Νιρβάνας, Γ. Τσακόπουλος, Γιάννης Βλαχογιάννης και άλλοι πολλοί θαυμαστές του Παπαδιαμάντη."
el.wikipedia.org
Και λίγα λόγια γιά την περίοδο 1700-1800 στην Αθήνα:
"Ο Χατζή Αλής ή Χασεκής (-1795) υπήρξε Οθωμανός ιδιοκτήτης και διοικητής της Αθήνας τον 18ο αιώνα που άφησε όνομα μέχρι σήμερα για την ωμότητα και την βαναυσότητα των πράξεών του. Όπως εξιστορεί στα απομνημονεύματά του ο Παναγής Σκουζές, στην εποχή του η Αθήνα υπέφερε αφόρητα και η ελληνική κοινότητα έχασε όλα τα υπάρχοντά της και ελαττώθηκε σημαντικά. Αρχικά η Αθήνα είχε χίλιες πεντακόσιες Ελληνικές οικογένειες, τριακόσιες εβδομήντα πέντε Τούρκικες, τριάντα οικογένειες Αιθίοπες, μαύροι και εικοσιπέντε οικογένειες τουρκόγυφτοι σιδηρουργοί. Από τις ελληνικές οικογένειες, οι περισσότερες έχασαν τα υπάρχοντά τους, ξεσπιτώθηκαν, πέθαναν, θανατώθηκαν, ή ξεριζώθηκαν."
el.wikipedia.org
Η δημιουργία αυτή έχει να κάνει με τη συμβίωση στις φυλακές των κουτσαβάκηδων, των ληστών της υπαίθρου και άλλων παράνομων τύπων, όπου με τα αυτοσχέδια μπουζουκάκια και μπαγλαμαδάκια πλέκοντας παραδοσιακούς στίχους, πάνω σε μικρασιάτικους επί το πλείστον χαβάδες που άκουγαν από τα μικρασιάτικα συγκροτήματα των καφε-αμάν και με χρησιμοποίηση της κουτσαβάκικης και ύστερα της μάγκικης αργκό, έφτιαξαν το νέο αυτό είδος!!
Ειδικά στο προφίλ Η ΑΘΗΝΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ υπάρχουν πολλά και διαφωτιστικά στοιχεία όπως το παρακάτω:
"Το Αρχοντικό Λογοθέτη, κτίσμα της Τουρκοκρατίας, βρίσκεται στο Μοναστηράκι της Αθήνας, απέναντι από τη Βιβλιοθήκη του Αδριανού, στην Οδό Άρεως 14. Μια καμάρα της πύλης του αρχοντικού, μια βρύση, ένα λίθινο εξωτερικό κλιμακοστάσιο, που οδηγούσε στο ανώγειο του σπιτιού και μια αυλή, περιτριγυρισμένη από μεταγενέστερα κτίσματα, είναι ό,τι απέμεινε σήμερα από αυτό το αθηναϊκό αρχοντικό της Τουρκοκρατίας. Μέσα στην αυλή της παλιάς οικίας του Λογοθέτη βρίσκεται και το εκκλησάκι του Αγίου Ελισαίου, που ανήκε στην οικογένεια.
Το Αρχοντικό του Λογοθέτη βρισκόταν απέναντι στις φυλακές του Παλαιού Στρατώνα στην Οδό Άρεως - η οποία τότε λεγόταν "πλατέα ρούγα του Κάτω Συντριβανιού". Εκεί ήταν το θορυβώδες παζάρι της οθωμανικής Αθήνας, όπου, εκτός από μαγαζιά και καφενέδες, υπήρχαν και ιδιωτικές κατοικίες.
Ο Δημήτριος Γρ. Καμπούρογλους (1852 - 1942) αναφέρει στο βιβλίο του "Αι Παλαιαί Αθήναι" (1922) τα εξής: "Ο Προφήτης Ελισσαίος τέλος σώζεται και λειτουργείτε κανονικώς. Είναι μάλιστα δημοφιλέστατος εις τας γυναικείας ομάδας και πάντοτε φωτίζει και προστατεύει τα ωραία απομεινάρια του αρχοντικού των Λογοθετών, εις ό περιεκλείετο".
Αλλά και ο αρχαιολόγος και ιστορικός της τέχνης Μανόλης Χατζηδάκης γράφει σ' ένα άρθρο του στο περιοδικό "Καλλιτεχνικά Νέα" (1943):
"'Ομως η μικρή αυτή εκκλησία παρουσιάζει και ενδιαφέρον ιστορικό και αρχαιολογικό αξιόλογο, γιατί, μαζί με το μνημειώδες κλιμακοστάσιο που συνέχεται μ' αυτήν, αποτελεί ένα από τα λίγα παλαιά αθηναϊκά λείψανα. Είναι ό,τι μένει από το μεγάλο αρχοντικό της σημαντικής αθηναικής οικογένειας Χωματιανού Λογοθέτου... Μα και το κτίριο το ίδιο ήταν ένα έξοχο δείγμα της τέχνης των Αθηναίων μαστόρων στον καιρό της Τουρκοκρατίας".
Ο Νικόλαος Λογοθέτης καταγόταν από τη Τζιά και νέος βρισκόταν στη δούλεψη του αρχιναυάρχου του οθωμανικού στόλου Τζανούμ Χότζα, τον οποίο ακολουθούσε στις εκστρατείες του. 'Οταν έπεσε στη δυσμένεια του ναυάρχου, κατέφυγε στην Αθήνα κρυπτόμενος στο μοναστήρι της Πεντέλης. Πανούργος στο χαρακτήρα του και δολοπλόκος, πέτυχε τη συγχώρεση του Τζανούμ Χότζα, παίρνοντας μαζί του μέρος στην άλωση της βενετοκρατούμενης Τήνου. Αργότερα, ήρθε και κατοίκησε στην Αθήνα, όπου παντρεύτηκε τη θυγατέρα του Βερνάρδου Καπετανάκη, που είχε το κονσουλάτο (προξενείο) της Μεγάλης Βρετανίας. Κατάφερε τελικά να γίνει και ο ίδιος κόνσολος της Βρετανίας.
Τους ξένους περιηγητές στην τουρκοκρατούμενη Αθήνα, είχε απασχολήσει αρκετά η ασθένεια, ο θάνατος και η κηδεία της θυγατέρας του Αθηναίου άρχοντα Νικολάου Λογοθέτη, γύρω στο 1805. Ο Καμπούρογλους περιγράφει, με περισσή συγκίνηση, το όλο περιστατικό (βλ. Αι Παλαιαί Αθήναι, 1922).
Στα νεότερα χρόνια, στην εκκλησία του Αγίου Ελισαίου, δίπλα στα ερείπια του αρχοντικού Λογοθέτη, έψαλλαν ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης και ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Στο ναό εκκλησιάζονταν επίσης οι λόγιοι Θ. Βελιανίτης, Παύλος Νιρβάνας, Γ. Τσακόπουλος, Γιάννης Βλαχογιάννης και άλλοι πολλοί θαυμαστές του Παπαδιαμάντη."
el.wikipedia.org
Και λίγα λόγια γιά την περίοδο 1700-1800 στην Αθήνα:
"Ο Χατζή Αλής ή Χασεκής (-1795) υπήρξε Οθωμανός ιδιοκτήτης και διοικητής της Αθήνας τον 18ο αιώνα που άφησε όνομα μέχρι σήμερα για την ωμότητα και την βαναυσότητα των πράξεών του. Όπως εξιστορεί στα απομνημονεύματά του ο Παναγής Σκουζές, στην εποχή του η Αθήνα υπέφερε αφόρητα και η ελληνική κοινότητα έχασε όλα τα υπάρχοντά της και ελαττώθηκε σημαντικά. Αρχικά η Αθήνα είχε χίλιες πεντακόσιες Ελληνικές οικογένειες, τριακόσιες εβδομήντα πέντε Τούρκικες, τριάντα οικογένειες Αιθίοπες, μαύροι και εικοσιπέντε οικογένειες τουρκόγυφτοι σιδηρουργοί. Από τις ελληνικές οικογένειες, οι περισσότερες έχασαν τα υπάρχοντά τους, ξεσπιτώθηκαν, πέθαναν, θανατώθηκαν, ή ξεριζώθηκαν."
el.wikipedia.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου