 |
Ο Άγιος Μάρκος και ο Αρχάγγελος της Κρήτης.
|
Στις 8 Φεβρουαρίου του 1972 ο Μάρκος Βαμβακάρης αποχαιρετούσε
το μάταιο ετούτο κόσμο. Ήταν 67 ετών. Οκτώ χρόνια αργότερα, 8
Φεβρουαρίου του 1980 έλεγε βιαστικά το μοιραίο αντίο και ο Νίκος Ξυλούρης.
Ο Άγιος Μάρκος και ο Αρχάγγελος της
Κρήτης δεν συνεργάστηκαν ποτέ. Έσμιξαν ανεπίσημα το 1977 όταν ο Ξυλούρης
στο δίσκο του «Τα Ερωτικά» ερμήνευσε συνθέσεις του Στέλιου Βαμβακάρη
(μπουζουξής και συνθέτης, γιος του Μάρκου).
Ανήκουν πάντως και οι δύο στην ίδια ομάδα, αυτή των μονάκριβών!
Ο Βαμβακάρης είναι ο
πρωτοπόρος του ρεμπέτικου. Αυτός που έστρωσε το χαλί για να πατήσουν οι
επόμενοι. Όλοι οι κατοπινοί καλλιτέχνες χρωστάνε στον Μάρκο. Είναι η
αρχή αλλά και η συνέχεια, ο θεμέλιος λίθος, το μετερίζι του
οικοδομήματος που λέγεται λαϊκό τραγούδι. Ο γιος του ο Στέλιος, σε
συνέντευξη που μου παραχώρησε, λέει για τον Μάρκο:
«Ο πατέρας μου
είναι μνημείο λαϊκό, άνθρωπος χαρισματικός με μεγάλη γνώση που άφησε
στον κόσμο κληρονομιά τα αθάνατα τραγούδια του. Αυτά κάποιοι προσπαθούν
να τα κλονίσουν. Κυριαρχεί μία κραυγαλέα προβολή φτήνιας από τηλεοράσεις
και ράδια, μειώνουν τα αντισώματα της ψυχής. Λίγοι είναι οι “φευγάτοι”
που δεν μπαίνουν στο παιχνίδι και διαλέγουν έναν δρόμο επιλεκτικό. Για
παράδειγμα θα πάω στη Λαμπέτη, στο Χορν, στο Μάρκο… όταν ζούσαν φυσικά».
Ο Ξυλούρης αποτελεί
σπάνια και ίσως ανεπανάληπτη περίπτωση στα μουσικά δρώμενα του τόπου.
Είναι ίσως ο μόνος ερμηνευτής που ενώ ξεκίνησε την πορεία του και
αναδείχτηκε ως πρωταγωνιστής στο χώρο του καθαρά παραδοσιακού
τραγουδιού, κατάφερε να διαφοροποιηθεί από τους άλλους ομότεχνούς του,
περνώντας σε λόγιες συνεργασίες που έδρεψαν δάφνες καθολικής
αναγνώρισης. Παράλληλα ανακίνησε και διεύρυνε το ενδιαφέρον του κόσμου
για το Κρητικό τραγούδι, το οποίο ανέκαθεν λειτουργούσε δυναμικά σαν
ζωντανός πυρήνας, αλλά αναμφίβολα με την παρουσία του Ξυλούρη
αναβαθμίστηκε. Και να φανταστεί κανείς ότι οι «προκάτοχοί» του, ήταν
-από κάθε άποψη- αληθινά μεγαθήρια: Σκορδαλός, Φουσταλιέρης, Μπαξεβάνης,
Μουντάκης κ.α. Κι όμως ο μαθητής κατάφερε με σοβαρότητα να προεκτείνει
το έργο τους. Και αν στις μέρες μας το Κρητικό ιδίωμα, μέσα στο ευρύτερο
έθνικ άκουσμα της Μεσογείου, εδραιώνεται στη παγκόσμια μουσική σκηνή
αυτό οφείλεται σε ένα βαθμό στη φωνή και την προσωπικότητα του
Αρχάγγελου της Κρήτης, που άνοιξε δρόμους δύσβατους, πάνω στους οποίους
βαδίζουν σήμερα οι νεότεροι εκπρόσωποί του.
Ο Nίκος Ξυλούρης έφυγε
από την ζωή σε ηλικία 44 χρόνων. Ο χαμός του βύθισε σε θλίψη όλη τη
χώρα. Ο σπουδαίος αυτός άνθρωπος και ερμηνευτής, είχε ριζώσει βαθιά στις
καρδιές του κόσμου. Η ξεχωριστή φωνή του -που μύριζε ύπαιθρο και
ξερολιθιά, αλλά ταυτόχρονα έκρυβε στα πατήματα και τις αναπνοές της τα
αρώματα της ποίησης του Σεφέρη, του Ελύτη, του Ρίτσου-, τα μεγάλα
τραγούδια του, οι αγώνες του για δημοκρατία τον είχαν ήδη καταξιώσει στο
Πάνθεον των αξέχαστων…
Πηγή: ogdoo.gr
0
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου