Δευτέρα 25 Απριλίου 2022

«Ο ΞΕΦΤΙΛΗΣ!..». (Γράφει ο Μπάμπης Κ.Μώκος)

Άλλο γνώση, άλλο γνωστικότητα. Ενδείξεις, αμφιθυμίες και μη αποδεδειγμένες θεωρίες  στη μουσική δεν αρκούν. Η γνωστικότητα απαιτεί τεκμηρίωση.

Χωρίς αυτήν γεννάται η αμφιβολία. Στο ρεμπέτικο σαν σύνολο πολιτισμικής κουλτούρας ,ό,τι πεις, ό,τι ισχυρισθείς, ό,τι προβάλλεις, σαν θέση και άποψη χρειάζεται να το αποδείξεις, να το στηρίξεις. Το ρεμπέτικο ήταν και εξακολουθεί να είναι…πολιτισμικό κίνημα!. Ένα κίνημα με σπουδαίους μουζικάντες που σκιαγράφησαν ανεξίτηλα στο νεοελληνικό πολυπολυτισμικό κάδρο.

Ανθρώπους που κατέθεσαν ταυτότητα δημιουργικού μουσικού ανεπανάληπτου ταλέντου και μας κατέλιπαν υποθήκες Λαϊκής Αστικής παράδοσης. Έτσι εξηγείται και η χρονική διαπερατότητα και βέβαια η αντοχή τραγουδιών πάνω από ενάμιση αιώνα, μέχρι τα σήμερα.
Ο ΞΕΦΤΙΛΗΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΑΛΙΚΙΑΣ (ΤΖΑΚ ΓΚΡΕΓΚΟΡΥ) 
 video: pankonstantopoulos

Κι’ αυτό γιατί δεν ταν τραγούδια ρηχά, φαιδρά, εφήμερα επινοήματα.
Ήταν η κοινωνία…τραγουδισμένη!

Όπως παντού, δημιουργοί υπήρξαν τρίτοι, δεύτεροι και πρώτοι!. Όμως ο πρωτομάστορας είναι πρωτομάστορας. Κι’όταν πρόκειται για τον άνθρωπο που έσιαξε τον…ύμνο του ρεμπέτικου, «Το μινόρε του τεκέ», τότε και…τα σκυλιά δεμένα. Ούτε αμφιβολίες, ούτε εξηγήσεις ούτε…παρεξηγήσεις!.

Αμερική των Ελλήνων μουσικών της διασποράς. Εκτός από τον Μιχάλη Αραχιτιντζή που γραμμοφώνησε το πρώτο του τραγούδι στα 1896, η πραγματική δισκογραφική αποτύπωση αρχίζει στα 1910. Το ρεπερτόριο κάθε είδους, πολυποίκιλο.

Οι…πρεσβευτές «ρεμπετοπαιχνιδοπαίχτες» τεράστιοι : (Παύλος Αρμάνδος, Γιώργος Χέλμης, Κυρία Κούλα, Μαρίκα Παπαγκίκα, Αχιλλέας Πούλος, Αμαλία Βάκα, Γιαννάκης Ιωαννίδης, Γ.Κατσαρός, Κ.Μπέζος, Τέτος Δημητριάδης, Σωτήρης Στασινόπουλος, Κώστας Δούσας, Σταύρος Καλούμενος, Μανώλης Καραπιπέρης, Βιργινία Μαγκίδου, Μάρκος Μελκόν, Βικτωρία Χαζάν, Ι.Δεγαίτας, Αξιώτης Κεχαγιάς κ.α.)

Είναι η πρώτη φουρνιά λαϊκών οργανοπαικτών και ασματόρων. Μέχρι το 1926 η παραγωγή τραγουδιών με ταμπούρ, κιθάρα, σαντουροβιόλια, ούτια κ.λ.π. αγγίζει τα 670. Οι ρυθμοί παραδοσιακοί, κυρίως ανώνυμων, αλλά και συνθέσεις επιτηδευμένες με λόγια για νόστο, για την ξενιτειά, για το περιθώριο-τη μαγκιά, την γυναίκα, τον έρωτα, την εργατιά, τις..κακές συνήθειες και τα καθημερινά βιώματα σ’ένα κόσμο για τους πιο πολλούς πρωτόγνωρο.

Οι δισκογραφικές εταιρείες με πρώτη την Columbia διεκδικούν θέση-μερίδα στην αποτύπωση των τραγουδιών. Μάλιστα από το 1919 εμφανίζονται οι πρώτες ελληνικές εταιρείες (Κα Κούλα-Γιάννης Κυριακάτης, Γιώργος Γκρέτσι και Αφοι Στάμου, Χαρίλαος Κρητικός κ.α), που διεκδικούν και καταλαμβάνουν μερίδιο στην αγορά .

Το Μινόρε Του Τεκέ - Οργανική Εκτέλεσις - 
Video: Θεοφάνης Δ. Αλεξάνδρα Κ.

Ένας ανηλεής πόλεμος αρχίζει στα 1931. Ο Ιωάννης Χαλικιάς η Τζάκ Γκρέκορυ  ταιριάζει «Το Μινόρε του Τεκέ». Τρέχουν οι εταιρείες που αντιλαμβάνονται την αξία της μελωδίας. Κερδίζει τη μάχη η Columbia και ο Χαλκιάς είναι ο πρώτος επίσημα μπουζουκτζής στην δισκογραφία.

Το ίδιο και στην Ελλάδα όπου ταυτόχρονα έρχεται τον ίδιο χρόνο το τραγούδι και γίνεται πανζουρλισμός. Το οργανικό αυτό κομμάτι θεωρείται ιστορικό καθώς γίνεται η αιτία να καθιερωθεί το μπουζούκι ως πρωτότυπο εθνικό όργανο για τον ελληνισμό τον 20 ο αιώνα.

Ο πανέξυπνος Περιστέρης, ακούει το κομμάτι, βλέπει την κυκλοφορία στα ύψη και δυο χρόνια αργότερα ανακαλύπτει μια άλλη περίφημη δημιουργία του Χαλικιά. Πάλι ένα οργανικό κομμάτι, που έχει μέν λόγια-συνομιλία στην εισαγωγή αλλά στη συνέχεια ένα συνθετικό ρυθμό αριστοτεχνικά οργανικό που τον…τρελλαίνει. Είναι ο περίφημος «Ξεφτίλης».

Εκεί κοντά στα 1935 δεν χάνει καιρό φωνάζει τον φίλο του στιχουργό Κώστα Μακρή και τον τραγουδιστή Γιώργη Παπασιδέρη και φτιάχνει το περίφημο «Μεσ’στον Τεκέ της Μαριγώς».

Το …ρίχνει στην αγορά και γίνεται χαμός.

*Αξιομνημόνευτη την ίδια χρονιά και η εκτέλεση του ίδιου τραγουδιού με τον Τέτο Δημητριάδη..

ΜΕΣ' ΣΤΟΝ ΤΕΚΕ ΤΗΣ ΜΑΡΙΓΩΣ, 1935, ΤΕΤΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ. 



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Next page