Τρίτη 27 Ιουλίου 2021

«Η Μισιρλού», ακόμα και σε… Γουέστερν….!» (Γράφει ο Μπάμπης Κ.Μώκος)

Έρευνες κάθε μορφής και τύπου, εκτιμήσεις, αναιρέσεις, επισφαλή συμπεράσματα, διχογνωμίες, αποθέωση, απαξίωση φορές-φορές έως δαιμονοποίησης, υποθέσεις προέλευσης και το δένδρο το ρεμπέτικο στέκει όρθιο, θεόρατο, ακλόνητο εδώ και ένα αιώνα.

Ρίζες βαθιές, λίγα λόγια  και σταράτα στον στίχο, λιτή μα περίτεχνη στιχουργική λαϊκή αφήγηση, καθώς και μουσική αλλιώτικη, διαφορετική,πρωτόγνωρη. Οι συνθέσεις απλές με ουσία, έξοχες, να πιάνουν τον ανθρώπινο σφυγμό. Καμιά σχέση με την μουσική  κουλτούρα της Δυτικοευρωπαικής μπουρζουαζίας.

Κτήμα της ελληνικότητας αναλλοίωτο εδώ και 100 χρόνια. Ανεξίτηλο αποτύπωμα, σφραγίδα στη συνείδηση του Ρωμέϊκου. Για τον ελληνισμό, καταφυγή και περηφάνια.   

Τι να πεις και τι να…μολογήσεις; Αναλύσεις επί αναλύσεων, σελίδες επί σελίδων, τόμοι ολόκληροι ειδικών πραγματεύονται και συνθέτουν την αναφορά στο περιούσιο μουσικό αυτό  είδος του Λαϊκού Αστικού Τραγουδιού μας.               

Ενδεικτική η αναφορά στην πανέμορφη,περίφημη «ΜΙΣΙΡΛΟΥ» που έχει γνωρίσει εκατοντάδες εκτελέσεις.

Ένα τραγούδι-μελωδία που ξεκίνησε από την Ελλάδα ως ρεμπέτικο και έγινε παγκόσμια επιτυχία γνωρίζοντας διασκευές σε διάφορα μουσικά στυλ (τζαζ, οριεντάλ, κλέσμερ, σέρφ ροκ, γκαράζ ροκ κ.α.)

Ένα αργό ρεμπέτικο αρχικά ως ζεϊμπέκικο που πρωτοακούστηκε στην Αθήνα από την κομπανία του Δημήτρη Πατρινού γύρω στα 1927.

Η μελωδία είτε προϋπήρχε, είτε αποτελεί άκουσμα του ευρύτερου χώρου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Πατρινός βέβαια ήταν ο πρώτος που  έγραψε τους στίχους. Ουσιαστικά το τραγούδι ξεκίνησε από τις ΗΠΑ με την κυκλοφορία του από την  δισκογραφική εταιρεία orthofhonic του σπουδαίου κιθαρωδού και δημιουργού Τέτου Δημητριάδη. Όπου στα 1941 ένας άλλος ελληνοαμερικανός, ο Ν. Ρουμπάνης άλλαξε τον τόνο και την μελωδία σε ανατολίτικο ρυθμό, φροντίζοντας να κατοχυρώσει στο όνομά του ως συνθέτης του τραγουδιού. Έκτοτε κανείς στον κόσμο δεν του αμφισβήτησε το δικαίωμα εκτός από την Ελλάδα.  

Αμέσως μετά την διασκευή του Ρουμπάνη το τραγούδι εντάχθηκε στο ρεπερτόριο μεγάλων ορχηστρών της εποχής του σουίγκ όπως του Χάρι Τζέιμς,του Γούντι Χέρμαν και του Ξαβιέ Κούγκατ.

Όμως η μεγάλη επιτυχία για την Μισιρλού ήρθε στις αρχές της δεκαετίας του ’60 από καλλιτέχνες του surf rock. 

Την αρχή έκανε ο κιθαρίστας Ντικ  Ντέιλ ένας μουσικός με λιβανέζικες ρίζες (το πραγματικό τον όνομα ήταν Ρίτσαρντ Μανσούρ), όταν ένας θαμώνας του κλαμπ τον προκάλεσε να παίξει ένα σόλο με μία μόνο χορδή της κιθάρας. Αυτός διάλεξε την Μισιρλού για να ανταποκριθεί στην πρόκληση.

Στα 1963 οι σπουδαίοι Beach Boys παρουσίασαν το άλμπουμ τους Surfin’ USA μια εκτέλεση του τραγουδιού παρόμοια με αυτή του Ντέιλ, κάνοντας έτσι την Μισιρλού τμήμα της Surf παράδοσης, αλλά και της αμερικάνικης ποπ κουλτούρας.

Το 1994 η εκτέλεση του Ντίκ Ντέιλ ήρθε και πάλι στο προσκήνιο καθώς ακούγονταν στην καλτ ταινία του Κουέντιν Ταραντίνο Pulp Fiction, ενώ το 2006 ξανάγινε δημοφιλής όταν αποτέλεσε τη βάση για το τραγούδι των Black Eyed Peat, Pump it.

Αξιοσημείωτη είναι και η εκδοχή του γνωστού κουαρτέτου εγχόρδων The Kronos Quartet που συμπεριέλαβαν την Μισιρλού στο άλμπουμ τους (Caravan 2000) με τον τίτλο Misirlou Twist.  

Tην Μισιρλού συναντά κανείς και σε ροκ συγκροτήματα όπως Last Drive (άλμπουμ Underworld Shakedown του 1986) και στη γκαράζ μπάντα των Sound Exolosion (Misirlou the Greek)  

Ωστόσο απρόσμενα και ίσως αναπάντεχα (ποιος το περίμενε;) με έκπληξη συναντά κανείς την Μισιρλού σαν μουσική υπόκρουση - εισαγωγή στην έναρξη της ταινίας  γ ο υ έ σ τ ε ρ ν του 1968 «THE RUTLESS FUR»  

Και άλλες συνθέσεις και τραγούδια ξεπέρασαν τα Ελληνικά σύνορα. Όπως  η σύνθεση του Σκαλκώτα για δυο βιολιά της «Μαγεμένης Αραπιάς» του Τσιτσάνη που παίχθηκε σε πληθώρα από ευρωπαϊκά φόρα. Ωστόσο η εκτίμηση και πορεία για την «ΜΙΣΙΡΛΟΥ» υπήρξε παγκόσμια πρωτοφανής.  

Η Ελλάδα τιμά απεριόριστα την Μισιρλού σαν μουσική πρέσβειρα στο παγκόσμιο στερέωμα. Γι’αυτό και ήταν βασική μουσική επένδυση στην τελετή λήξης των ολυμπιακών αγώνων του 2004 στην Αθήνα.

Γράφει ο Μπάμπης  Κ.Μώκος

Κεντρική εικόνα: www.sansimera.gr

 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου