 |
| Πριν 36 χρόνια σίγησε η φωνή του Νίκου Ξυλούρη, του Ψαρονίκου, μια φωνή που συνδέθηκε με μοναδικές ερμηνείες, με την αντίσταση και μεγάλους συνθέτες |
Ο Νίκος Ξυλούρης γεννήθηκε το 1936, στο ορεινό χωριό Ανώγεια Μυλοποτάμου Ρεθύμνου της Κρήτης από οικογένεια με μουσική παράδοση.
Άκουγε λύρα από τα παιδικά του χρόνια. Τα αδέρφια του είναι επίσης μουσικοί, ο Αντώνης Ξυλούρης (Ψαραντώνης) και ο Γιάννης Ξυλούρης (Ψαρογιάννης).
Αγόρασε παιδί την πρώτη του λύρα και άρχισε να παίζει σ εγγάμους και πανηγύρια. Στα 17 του άρχισε να τραγουδά σε νυχτερινά κέντρα. Κόντρα στην τότε μόδα της ευρωπαϊκής μουσικής, δυσκολεύτηκε πολύ να υποστηρίξει το είδος της μουσικής που έπαιζε.
Οι κρητικοί αρχίζουν να τον αναγνωρίζουν για το μοναδικό τρόπο με τον οποίο ερμήνευε τα τραγούδια. Έτσι άρχισε να γίνεται γνωστός και το Νοέμβριο του 1958 ηχογράφησε τον πρώτο του δίσκο με τίτλο "Μια μαυροφόρα που περνά".
Ο δίσκος αγαπήθηκε από το κοινό κι έτσι ο Ξυλούρης ηχογράφησε κι άλλα τραγούδια σε δίσκους των 45 στροφών. Το 1966 κέρδισε το πρώτο βραβείο σε ένα φεστιβάλ μουσικής στο Σαν-Ρέμο παίζοντας με τη λύρα του ένα συρτάκι. Την επόμενη χρονιά άνοιξε στο Ηράκλειο το μουσικό κέντρο "Ερωτόκριτος".
Το 1969 ηχογράφησε με μεγάλη επιτυχία το δίσκο "Ανυφαντού". Αρχίζει να εμφανίζεται στην Αθήνα και γνωρίζει τον Γιάννη Μαρκόπουλο. Έτσι ξεκινά μια λαμπρή συνεργασία που σφραγίζεται με το "Χρονικό" και τα "Ριζίτικα".
Το 1971, στην καρδιά της δικτατορίας ξεκίνησε κοινές εμφανίσεις με το Γιάννη Μαρκόπουλο στη μπουάτ "Λήδρα" και η φωνή του έγινε σύμβολο της αντίστασης.
Εκείνα τα χρόνια συνεργάστηκε στενά με τον Θρακιώτη τραγουδοποιό Θανάση Γκαϊφύλλια στις μπουάτ της Πλάκας και σε συναυλίες σε όλη την Ελλάδα. Το καλοκαίρι του 1973 τραγούδησε στο θεατρικό έργο «Το μεγάλο μας τσίρκο» με πρωταγωνιστές τον Κώστα Καζάκο και τη Τζένη Καρέζη στο θέατρο "Αθήναιον".
Στην ακμή της καριέρας του ο Ξυλούρης, ο οποίος με τη φωνή του σφράγισε όσο λίγοι την φωνή της αντίστασης στη χούντα αλλά και τα χρόνια της μεταπολίτευσης, χάνει τη μάχη με τον καρκίνο σε ηλικία μόλις 43 χρονών.